Tin tức

Thị trường thép cuộn cán nóng (HRC) Việt Nam đang bước vào giai đoạn nhạy cảm khi các bên liên quan đang chờ đợi kết quả điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ. Cuộc điều tra này được Bộ Công Thương khởi xướng từ cuối tháng 7/2024 và nguồn tin từ Kalanish dự báo sẽ có kết luận vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2025. Điểm đáng chú ý trong cuộc điều tra này là khả năng áp dụng thuế có hiệu lực hồi tố. Trước đó, Bộ Công Thương đã cảnh báo về việc có thể áp dụng thuế chống bán phá giá trở về trước trong vòng 90 ngày trước khi áp dụng thuế tạm thời. Trong bối cảnh này, các bên mua đang tăng cường mua tích trữ hàng càng nhanh càng tốt. Một thương nhân tại Hà Nội cho biết: "Thông thường các doanh nghiệp chỉ dự trữ hàng tồn kho từ 1.5 đến 2 tháng, nhưng trong hai tháng qua, họ đã tăng lên 3-4 tháng". Chuyển sang thép Trung Quốc có khổ rộng hơn Đáng chú ý hơn, các doanh nghiệp đã tìm ra một kẽ hở trong phạm vi điều tra. Khi cuộc điều tra chỉ nhắm vào sản phẩm HRC có độ rộng tới 1,880mm, nhiều đơn vị đã nhanh chóng chuyển hướng sang nhập khẩu thép HRC có độ rộng lớn hơn. Các giao dịch mua thép Q235 độ rộng 2,000mm từ Trung Quốc đã diễn ra với giá 500 USD/tấn CFR, với khối lượng ước tính khoảng 6,000-7,000 tấn chỉ trong hai ngày cuối tuần trước. "Những người mua thép rộng 2,000mm tin rằng cuộc điều tra chống bán phá giá sẽ không áp dụng cho các giao dịch của họ", một thương nhân nhấn mạnh. Xu hướng này được xác nhận khi một nhà máy hạng nhất của Trung Quốc đã bắt đầu xuất khẩu thép SAE 1006 với độ rộng 1,900mm sang Việt Nam. Theo các nguồn tin thương mại Trung Quốc, xu hướng này đã diễn ra trong 2-3 tháng qua, khác biệt so với trước đây khi nhập khẩu thép cuộn khổ rộng chỉ giới hạn ở dạng thép tấm cán nóng. Về mặt giá cả, thép HRC Q235 khổ 2,000mm từ Trung Quốc hiện được chào bán ở mức 505 USD/tấn CFR Hải Phòng và 510 USD/tấn CFR TP.HCM, với thời gian giao hàng trước ngày 10/01/2025. Trong khi đó, thép SAE 1006 từ các nguồn cung khác có giá cao hơn đáng kể: Nhật Bản và Hàn Quốc chào bán ở mức 530-540 USD/tấn CFR Việt Nam, còn Đài Loan ở mức 555-560 USD/tấn CFR. Formosa và Hòa Phát giảm giá bán Hiện nguồn cung HRC tại Việt Nam đang tăng do nhập khẩu tăng. Trong bối cảnh này, các nhà sản xuất nội địa cũng có động thái điều chỉnh. Formosa Hà Tĩnh tuần trước đã giảm giá HRC cho các đơn hàng giao tháng 12/2024-1/2025, với mức giảm 10 USD/tấn áp dụng cho đơn hàng từ 10,000 tấn trở lên. Tương tự, Hòa Phát cũng vừa có động thái giảm nhẹ giá HRC trong tháng 12/2024, sau hai tháng liên tiếp tăng giá trước đó.

Bộ Công Thương quyết định chấm dứt, không gia hạn việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép không gỉ cán nguội xuất xứ từ Đài Loan (Trung Quốc), Indonesia, Malaysia, Trung Quốc. Ngày 12/11, Bộ Công Thương đã ban hành kết quả rà soát cuối kỳ việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép không gỉ cán nguội xuất xứ từ Đài Loan (Trung Quốc), Indonesia, Malaysia, Trung Quốc (vụ việc ER02.AD01). Theo đó, Bộ Công Thương quyết định chấm dứt, không gia hạn việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép không gỉ cán nguội xuất xứ từ Đài Loan (Trung Quốc), Indonesia, Malaysia, Trung Quốc. Vụ việc bắt đầu từ tháng 9/2014 khi Bộ Công Thương áp thuế chống bán phá giá thép không gỉ cán nguội nhập khẩu từ các quốc gia này. Mức thuế dao động 3,07% - 37,29%. Thời gian áp dụng là 5 năm. Đến tháng 10/2019, sau khi rà soát cuối kỳ lần 1, Bộ Công Thương tiếp tục gia hạn thêm 5 năm. Trong lần rà soát thứ hai này, Bộ Công Thương xác định hành vi bán phá giá ít có khả năng tái diễn sau khi biện pháp thuế chấm dứt. Ngành sản xuất trong nước đã khắc phục được thiệt hại đáng kể trước đó sau 10 năm áp dụng biện pháp chống bán phá giá. Thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục theo dõi sát tình hình nhập khẩu một số sản phẩm thép không gỉ cán nguội từ các nguồn vào Việt Nam để kịp thời có biện pháp phù hợp, theo đúng cam kết quốc tế và pháp luật trong nước nhằm bảo vệ lợi ích chính đáng của ngành sản xuất trong nước cũng như của người tiêu dùng.

Bộ Công Thương gia hạn thêm 5 năm việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với mặt hàng tôn mạ màu nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc (từ ngày 24/10/2024 đến ngày 23/10/2029). Mức thuế áp dụng cho các công ty Trung Quốc cao nhất là 34.27% và Hàn Quốc là 19.25%. Bộ Công Thương mới ban hành kết quả rà soát cuối kỳ việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối tôn mạ màu nhập khẩu từ Hàn Quốc và Trung Quốc (Mã vụ việc: ER 01 AD.04) Theo đó, Bộ Công Thương gia hạn thêm 5 năm việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với mặt hàng này (từ ngày 24/10/2024 đến ngày 23/10/2029). Cơ quan điều tra xác định tồn tại khả năng hàng hoá nhập khẩu bị điều tra tái diễn hành vi bán phá giá, gây thiệt hại đối với ngành sản xuất trong nước trong trường hợp chấm dứt biện pháp chống bán phá giá. Mức thuế áp dụng cho các công ty Trung Quốc cao nhất là 34.27%. Có duy nhất một công ty được hưởng thuế 0%. Còn với Hàn Quốc, mức thuế dao động từ 4.95% đến 19.25%. Trước đó, vụ việc này được khởi xướng điều tra từ năm 2018. Đến ngày 24/10/2019, Bộ Công Thương áp thuế chống bán phá giá đối với tôn mạ màu từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Cơ quan này cho biết hành vi và mức độ bán phá giá nói trên đã gây ra sức ép đáng kể cho các chỉ số hoạt động của ngành sản xuất trong nước, thể hiện ở các tiêu chí như: sản lượng sản xuất, lượng bán hàng, doanh thu, lợi nhuận, thị phần, hàng tồn kho có nhiều biến động trong giai đoạn điều tra. Nhiều các doanh nghiệp sản xuất trong nước thua lỗ, nhiều dây chuyền sản xuất phải ngừng hoạt động và nhiều lao động đã phải nghỉ việc. Trong một động thái liên quan, hồi tháng 6, Bộ Công Thươngđiều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép mạ xuất xứ từ Trung Quốc và Hàn Quốc (Mã vụ việc AD19). Thời kỳ điều tra hành vi bán phá giá và xác định thiệt hại là từ ngày 1/4/2023 đến ngày 31/3/2023. Bên yêu cầu điều tra là 5 doanh nghiệp gồm Hoa Sen (HOSE: HSG), Nam Kim (HOSE: NKG), Tôn Phương Nam, Tôn Đông Á (UPCoM: GDA), China Steel & Nippon Steel Việt Nam. Các doanh nghiệp này đã cung cấp chứng cứ về hành vi bán phá giá và đề nghị điều tra, xác định biên độ bán phá giá đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc là 69.23% và Hàn Quốc là 3.41%. Mặt hàng này cũng từng bị áp thuế CBPG trước đó trong vụ việc AD.02, với mức thuế cao nhất 38.34%, kéo dài từ 2017 đến năm 2023.Tuy nhiên, đến năm 2023, các doanh nghiệp thép nộp hồ sơ để kiến nghị Cục Phòng vệ Thương mại khởi xướng điều tra lại vụ việc này.

Năm 2024 đánh dấu một giai đoạn đầy thách thức đối với ngành thép toàn cầu. Theo báo cáo mới nhất từ Hiệp hội Thép Thế giới (WorldSteel), nhu cầu thép toàn cầu dự kiến sẽ suy giảm 0.9% trong năm nay, xuống còn 1.75 tỷ tấn. Con số này thể hiện một bước lùi đáng kể so với dự báo tăng trưởng 1.7% được đưa ra trước đó. Còn vào năm 2025, nhu cầu thép toàn cầu được dự báo sẽ tăng 1.2% so với cùng kỳ năm trước, đạt 1.77 tỷ tấn, sau 3 năm suy giảm liên tiếp. Tiến sĩ Martin Thüringer, Giám đốc điều hành Hiệp hội Thép Đức và Chủ tịch Ủy ban Kinh tế WorldSteel, đánh giá: "Năm 2024 là một năm đầy thử thách đối với ngành thép toàn cầu. Chúng ta chứng kiến sự suy giảm sức mua của người tiêu dùng, chính sách tiền tệ thắt chặt, và những bất ổn địa chính trị gia tăng. Đặc biệt, lĩnh vực xây dựng nhà ở đang phải đối mặt với điều kiện tài chính khắt khe và chi phí cao, góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng nhu cầu thép ảm đạm”. Việc điều chỉnh giảm dự báo là kết quả của những sự thay đổi ở Trung Quốc và hầu hết các nước phát triển lớn. Đồng thời, Ấn Độ được kỳ vọng sẽ duy trì đà phục hồi mạnh mẽ. Trung Quốc, vốn là thị trường thép lớn nhất thế giới, dự kiến sẽ chứng kiến sự suy giảm 3% trong năm 2024 và tiếp tục giảm 1% vào năm 2025. Ngược lại, Ấn Độ nổi lên như một ngôi sao sáng, với dự báo tăng trưởng 8% mỗi năm trong giai đoạn 2024-2025, được thúc đẩy bởi nhu cầu mạnh mẽ từ các ngành công nghiệp sử dụng thép, đặc biệt là lĩnh vực cơ sở hạ tầng. Các nền kinh tế đang phát triển khác cũng cho thấy những dấu hiệu tích cực. Khu vực Trung Đông, Bắc Phi và ASEAN dự kiến sẽ chứng kiến sự phục hồi trong năm 2024 sau giai đoạn trì trệ 2022-2023. Tuy nhiên, các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức có thể phải đối mặt với sự suy giảm 2% trong năm 2024 trước khi có khả năng phục hồi 1.9% vào năm 2025. Như Yuriy Ryzhenkov, Giám đốc điều hành Tập đoàn Metinvest, đã từng nhận định, thị trường thép toàn cầu đang trải qua giai đoạn suy thoái kéo dài nhất trong 20 năm qua. Thị trường thép đạt đỉnh chu kỳ vào cuối năm 2021 và đầu năm 2022. Sau đó, thị trường suy giảm do cuộc chiến bùng nổ ở Ukraine, khủng hoảng năng lượng trầm trọng hơn, gián đoạn chuỗi cung ứng và tình trạng bất ổn kinh tế trên toàn thế giới. Ryzhenkov chỉ ra rằng các động thái cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (fed) và gói kích thích kinh tế gần đây của Trung Quốc có thể là chất xúc tác để đảo ngược xu hướng tiêu cực hiện tại của thị trường.

Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đang gặp khó khăn, thị trường hàng hóa toàn cầu đã có dấu hiệu ổn định sau khi nước này đưa ra lời hứa tăng cường hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế. Mặc dù chưa có kế hoạch cụ thể về gói kích thích tài khóa, nhưng những cam kết mới từ Bộ Tài chính Trung Quốc đã phần nào trấn an các nhà đầu tư.

Lượng thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu vào Việt Nam vẫn tăng mạnh bất chấp điều tra chống bán phá giá. Trong tháng 9 lượng thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu về Việt Nam đạt 1,2 triệu tấn, tăng 34% so với tháng 8 và bằng 220% sản lượng sản xuất trong nước (568.000 tấn) - Ảnh: CTV Theo dữ liệu hải quan, trong tháng 9 lượng thép cuộn cán nóng nhập khẩu về Việt Nam đạt 1.2 triệu tấn, tăng 34% so với tháng 8 và bằng 220% sản lượng sản xuất trong nước (568,000 tấn). Nhập khẩu gần 8.8 triệu tấn thép cuộn cán nóng HRC Tổng cộng 9 tháng đầu năm 2024, Việt Nam nhập khẩu gần 8.8 triệu tấn HRC, tăng 26% so với cùng kỳ 2023 và bằng 171% sản xuất trong nước. Trong đó, lượng thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm 72%, tương đương 6.3 triệu tấn, bỏ xa lượng sản phẩm tiêu thụ của doanh nghiệp sản xuất trong nước chỉ đạt 5.1 triệu tấn. Lượng thép nhập từ Trung Quốc chiếm phần lớn chủ yếu do giá bán từ thị trường này thấp hơn các thị trường khác từ 30-70 USD tùy từng loại sản phẩm. Điều này xuất phát từ thực tế, Trung Quốc vẫn đang "thừa thép", tiêu thụ nội địa giảm buộc các nhà sản xuất thép nước này phải đẩy mạnh xuất khẩu thép với giá thấp để giải phóng bớt hàng tồn kho. Đáng chú ý, lượng thép cuộn cán nóng vẫn ồ ạt vào Việt Nam bất chấp cuộc điều tra chống bán phá giá. Cụ thể, ngày 26/7, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép cuộn cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc và Ấn Độ. Hàng hóa thuộc diện điều tra là một số sản phẩm thép cán nóng hợp kim hoặc không hợp kim; chưa được gia công quá mức cán nóng, độ dày từ 1.2mm đến 25.4mm, chiều rộng không quá 1,880mm; không có lớp mạ hay tráng phủ; có phủ dầu hoặc không phủ dầu; hàm lượng carbon dưới 0.60% tính theo khối lượng. Theo quy định của luật Ngoại thương và Nghị định 10/2018/NĐ-CP, căn cứ vào kết luận điều tra sơ bộ, cơ quan điều tra có thể kiến nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định áp dụng việc áp thuế chống bán phá giá tạm thời. Mức thuế chống bán phá giá tạm thời không vượt quá biên độ phá giá trong kết luận điều tra sơ bộ. Hiện nay, các nước trong khu vực có như Thái Lan và Indonesia đã áp dụng biện pháp phòng vệ với thép cán nóng Trung Quốc. Lượng sản xuất của Thái Lan và Indonesia chỉ đáp ứng lần lượt là 43% và 65% nhu cầu tiêu thụ. Tuy nhiên, từ 2019 hai quốc gia này đã có thuế chống bán phá giá bên cạnh thuế nhập khẩu tối huệ quốc (MFN) đang duy trì.

Nhu cầu trong nước suy yếu cùng với các rào cản thương mại từ nước ngoài đang tạo ra một môi trường kinh doanh đầy thách thức cho ngành thép. Tình hình này không chỉ gây áp lực lên hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp, mà còn khiến các nhà đầu tư đứng ngồi không yên.

Theo số liệu mới nhất được Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC), xuất khẩu thép của Trung Quốc đã tăng vọt 20.6% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 70.58 triệu tấn trong 8 tháng đầu năm.

Thị trường thép toàn cầu vẫn đang suy yếu dù đã kết thúc mùa hè, mùa tiêu thụ thấp điểm truyền thống. Nhu cầu vẫn yếu kém ở khắp nơi trong khi nguồn cung cao kéo giá giảm liên tục những tháng qua. Tại thị trường Châu Âu, giá đã giảm mạnh hơn các dự báo và ban đầu và các yếu tố cơ bản thị trường yếu sẽ còn ảnh hưởng xấu đến triển vọng năm sau như nhu cầu yếu, giá năng lượng cao, lạm phát dai dẳng, bất ổn kinh tế và căng thẳng địa chính trị, cuộc khủng hoảng sản xuất ảnh hưởng đến các ngành sử dụng thép lớn nhất, bao gồm xây dựng và ô tô. Theo thông tin từ trang Kallanish Steel, các mặt hàng thép cuộn cán nóng, cán nguội và mạ đều đang giảm, trong đó chi phí sản xuất cán nguội có thể gần bằng cuộn mạ kẽm. Việc cán lại đòi hỏi phải gia nhiệt lại, trong khi quy trình mạ HRC chịu tác động của nhiệt trong quá trình ngâm kẽm. Thông thường, cuộn mạ kẽm nhúng nóng có xu hướng cao hơn ít nhất 100 Euro/tấn (110 USD/tấn) so với HRC và CRC cao hơn khoảng 80 Euro/tấn. Hiện tại, theo Kallanish, giá chào HRC Châu Âu vào khoảng 580 Euro/tấn xuất xưởng còn CRC là 660-670 Euro/tấn. HDG chào khoảng trên 700 Euro/tấn. Khoảng tháng trước, mặt hàng CRC cũng đã giữ ở mức trên 700 Euro/tấn nhưng sau đó giảm mạnh. Trong nhiều tháng qua, các nhà máy ở Châu Âu không mấy quan tâm đến việc sản xuất CRC vì áp lực nhập khẩu. Thêm vào đó, nhu cầu thấp từ ngành ô tô đã gây áp lực mạnh cho mặt hàng CRC. Theo Kallanish thì nhu cầu ngành ô tô đã thấp hơn 10-15% so với năm ngoái.

Thị trường thép châu Á đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ trong quý 3 năm nay.